Aleksy Prusinowski

---

Życiorys

Był on synem Antoniego oraz Agnieszki, którzy nosili nazwisko ze Szczytowskich. Swą edukację rozpoczął w gimnazjach, które znajdowały się w Lesznie oraz Poznaniu. Następnym krokiem w jego kształceniu były studia w seminarium duchownym w Poznaniu, które ukończył z sukcesem. W 1844 roku obronił doktorat z filozofii, kontynuując dalszą naukę we Fryburgu oraz Berlinie. W tym samym roku uzyskał również uprawnienia do nauczania w gimnazjach i rozpoczął pracę w Gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu. Po trzech latach jego kariera zawodowa została zakłócona przez konflikt z przełożonymi, na tle patriotycznej interpretacji dzieła Konrada Wallenroda, co skutkowało jego zwolnieniem z posady nauczyciela.

Po przyjęciu święceń kapłańskich w 1845 roku zyskał możliwość zaangażowania się w pracę duszpasterską w poznańskiej farze. Cieszył się on opinią cenionego kaznodziei, który przyciągał uwagę wiernych swoimi kazaniami. Wkrótce stał się aktywnym uczestnikiem wydarzeń związanych z Wiosną Ludów, szczególnie w regionie Wielkopolski, gdzie pełnił rolę członka Komitetu Narodowego oraz był zastępcą członka tajnego Rządu Narodowego. Ponadto współtworzył Ligę Polską.

W latach 1849–1852 po raz pierwszy zasiadał w sejmie pruskim. Był zaangażowany w działalność wielu instytucji oraz organizacji społecznych, takich jak Towarzystwo Pedagogiczne (wraz z jego organem „Szkoła Polska”), Towarzystwo Pomocy Naukowej, komitet Domu Sierót Katolickich, a także Towarzystwo św. Wincentego a Paulo. W szczególności wyróżniał się jako redaktor i publicysta pism ludowych, takich jak „Wielkopolanin” oraz „Wiarus” (do 1850 roku), które wpisywały się w polski kontekst działań w odpowiedzi na prorządowe publikacje, w tym „Przyjaciel Chłopów”. W czerwcu 1849 roku, po rezygnacji Karola Libelta, został wybrany do Sejmu Pruskiego.

Wraz z innymi posłami pochodzącymi z Wielkopolski, na znak protestu przeciwko postanowieniom konstytucji pruskiej, która ignorowała prawa społeczności polskiej, zdecydował się złożyć mandat 5 lutego 1850 roku. Po tej sytuacji, ponownie zasiadł w Sejmie 16 marca 1850 roku. W 1853 ks. Prusinowski osiedlił się w Grodzisku Wielkopolskim, gdzie jako proboszcz parafii przystąpił do odbudowy lokalnego, zabytkowego kościoła oraz zainwestował w rozwój oświaty.

Wielokrotnie zapraszano go na uroczystości o charakterze religijnym i narodowym, gdzie wygłaszał przemówienia, oddając hołd wybitnym Polakom. Zyskał on przydomek „wielkopolskiego Skargi”. W latach 1861–1863 ponownie zasilał skład Sejmu Pruskiego, i jako polityk opowiadał się za katolickimi konserwatystami, w sposób zdecydowany zwalczając liberalne tendencje.

W okresie od 1860 do 1866 roku był redaktorem „Tygodnika Katolickiego”, który stał się platformą dla jego poglądów politycznych oraz narodowych. Niestety, jego działalność narażała go na represje ze strony władz pruskich, co doprowadziło do utraty redakcji „Tygodnika” po konflikcie z kurią archidiecezjalną. Stworzył także wiele broszur o tematyce narodowej, w tym „Język polski w Wielkim Księstwie Poznańskim wobec prawa pruskiego” (1861), a także wydawał dzieła znanych pisarzy religijnych, w tym Skargę. Ostatnie chwile swojego życia spędził w Grodzisku Wielkopolskim, gdzie został pochowany.

---

Oceń: Aleksy Prusinowski

---